Biliyor musunuz? - Çizgili süperiletkenler

Süperiletkenler, üzerlerinden elektrik akımının geçişine hiç direnç göstermeyen maddelerdir.

İlk süperiletken 1911 yılında, Heike Kamerlingh Onnes'un civayı 4 K (-269^oC) ye soğuttuğu deneyinde keşfedildi. Bu helyum'un sıvı halde bulunduğu bir sıcaklık derecesidir.

Daha sonra John Bardeen, Leon Cooper ve John Schrieffer süperiletkenlerin nasıl çalıştığını (soyadlarının baş harfleri) "BCS teorisi" olarak adlandırdıkları bir teori ile açıklamaya çalıştılar. Buna göre süperiletkenlik bazı element ve basit alaşımların mutlak sıfır (-273^oC) a yakın sıcaklıklara soğutulması ile mümkün olabiliyordu.

Ancak BCS teorisi süperiletkenliğin daha yüksek sıcaklıklarda ve daha karmaşık materyallerle nasıl mümkün olabileceğini açıklayamıyordu. Günümüzde de bu olayı her yönüyle açıklayabilen bir teori geliştirmek modern bilimsel araştırmaların önemli önceliklerinden biridir.

Çizgili süperiletkenler ya da süperçizgiler yüksek sıcaklıkta süperiletken elde etme çalışmalarına öncülük ediyor.

"Ne işe yarar bu süperiletkenler?" diyorsanız videolar için devamını okuyun

Yüzey Gerilimi Deneyleri

9. Sınıf öğrencilerimizden Onur Uzunay tarafından kayıt edilmiş yüzey gerilimi deney videoları.

Ataç Yüzdürme

Kullanılan Araç Gereçler
5 çay bardağı
5 adet (toplu iğne, ataç)
Su
Ilık su
Cımbız
Deterjan
Sirke
Yağ

Deneyimizi İnceleyelim
Deneyimizi incelemeye başlamadan önce suyun yüzey geriliminin ne olduğunu bilelim. Suyun yüzey gerilimi suyun yüzeyi ile havaya temas eden yüzeyidir. Farklı maddelerle artar veya azalabilir. Deneyimize geri dönelim ve yaptığımız deneyleri tek tek açıklayalım:

Ilık su : Ilık su yüzey gerilimi azalttığı için ataç suyun yüzeyinde kalmadı çünkü suyu ısıttığımızda yüzey gerilimini azaltmış oluruz.

Deterjanlı Su : Deterjanlı sudada ataçın su yüzünde durmadını gördük. Bundada aynı şekilde deterjan suyun yüzey gerilimini azaltmıştır.

Saf su : Saf suda ataçın yüzdüğünü görebiliriz. Çünkü saf su yüzey gerilimin en normal olduğu haldir.

Yağ : Yağın yüzeyinde yüzey gerilimi olmadığını gözlemledik.

Sirkeli su : Sirke su yüzeyi gerilimde cok az bi değişiklik yaptı. Ataç su yüzeyinde durdu fakat saf suda durduğundan biraz daha kısa süre yani yüzey gerilimini çok az azalttı.

Kaçışan karabiberler

Kullanılan Araç Gereçler

Tabak

Karabiber

Kürdan

Deterjan

Deneyimizi İnceleyelim

Bilmemiz gereken ilk şey suyun yüzey gerilimidir. Suyun yüzey gerilimi suyun yüzeyi ile suyun havaya temas eden yüzeyidir. Yüzey gerilimi farklı maddelerle artar veya azalır. Deneyimizi incelemeye başlayalım.

Suyun bi yüzey gerilimi vardır. Biz suyun üzerine karabiber döktük. Bu normal bişey fakat içine deterjanlı kürdanı batrdımızda karabiber dağıldı ve diğer tarafta toplandı. Bunun sebebi deterjanın suyun yüzey gerilimini azaltmasıdır. Deterjanı batırdımız yerde yüzey gerilimi azaldığından karabiber taneleri yüzey gerilimin fazla olduğu yere giderler. Bu deneyden çıkaracağımız sonuç deterjanın su yüzey gerilimini azalttığı ve karabiberin toplandığı yerlerde yüzey gerilimi fazladır.

Etiketler: